น้ำสีเขียวเข้มดุจดั่งสีของมรกตในอ่างเก็บน้ำห้วยพลาญเสือตอนบน ผนวกกับป่าไม้ที่ยังคงความเขียวขจีอุดมสมบูรณ์ ในพื้นที่ กว่า 12 ตร.กม.ระหว่างรอยต่อของประเทศไทย ลาวและกัมพูชา จึงเป็นที่มาของนามว่า "สามเหลี่ยมมรกต" (The Emerald Triangle)
![]() |
บนเนิน 500 ด้านหลังคือบริเวณสามเหลี่ยมมรกต |
สามเหลี่ยมมรกต หรือช่องบก ตั้งอยู่ที่ ต.โดมประดิษฐ์ อ.น้ำยืน จ.อุบลราชธานี เป็นพื้นที่ที่อยู่กึ่งกลางระหว่าง 3 ชาติ คือ ไทย สปป.ลาว และกัมพูชา พื้นที่ส่วนที่อยู่ในประเทศไทย คือ เขตอุทยานแห่งชาติภูจองนายอย อ.นาจะหลวย จ.อุบลราชธานี พื้นที่ในเขตประเทศลาว คือ แขวงจำปาสัก ส่วนพื้นที่ในประเทศกัมพูชา คือ จ.พระวิหาร
เมื่อวันอังคารที่ 2 ก.ย.2557 ผมและทีมงาน ได้ไปปฏิบัติงานการตรวจสอบและประเมินผลพื้นที่ปลอดภัยจากทุ่นระเบิด บริเวณ บ.แปดอุ้ม ต.โดมประดิษฐ์ อ.น้ำยืน จ.อุบลราชธานี หลังจากเสร็จภารกิจแล้ว ท่านนายก อบต.โดมประดิษฐ์ ได้ขอร้องให้ผมเดินทางไปกับท่าน เพื่อชมพื้นที่บริเวณ เนิน 500 และพื้นที่สามเหลี่ยมมรกต ท่านบอกว่ามีเรื่องที่จะขอร้องให้ผมช่วย ผมตอบว่า "ยินดีครับ..ถ้าผมช่วยได้"
ผมต้องนั่งรถขับเคลื่อน 4 ล้อของ อบต. โดมประดิษฐ์ ไปยังเนิน 500 เนื่องสภาพเส้นทางค่อนข้างยำ่แย่เอาการเลยทีเดียว และยิ่งเป็นฤดูุฝนด้วยแล้ว รถตู้ของเราหมดสิทธิ์
วีรกรรมทหารกล้าที่กำลังถูกลืม
หลายคนคงเคยได้ยินการรบที่ช่องบก หรือสมรภูมิรบช่องบก ซึ่งเกิดขึ้นในช่วงเดือนมกราคม 2528- ธันวาคม 2530 เป็นสงครามระหว่างกองทัพไทยกับกองทัพเวียดนาม โดยกองทัพเวียดนามได้เข้ามายึดภูมิประเทศทางทหารที่สำคัญในดินแดนไทย เช่น เนิน 500 เนิน 408 เนิน 382 เนิน 496 และเนิน 495 เพื่อทำการผลักดันกองกำลังเขมรแดง การรบในครั้งนั้น ทหารไทยผู้กล้าต้องพลีชีพเพื่อปกป้กป้องแผ่นดินเอาไว้ถึง 109 คน บาดเจ็บอีก 664 นาย ส่วนทหารเวียดนาม และเขมรแดง ก็สูญเสียเป็นจำนวนมากเช่นกัน เล่ากันว่ารวมกันแล้ว ทั้งทหารไทย เวียดนาม และเขมรแดง เสียชีวิตที่สมรภูมิแห่งนี้ ไม่ตำกว่า 1,000 คน
เนิน 500 เป็นเนินสำคัญที่สุด ใครยึดได้จะเป็นกุญแจสำคัญที่ทำให้การรบชนะได้ เพราะสามารถตรวจการและชี้เป้าการยิงปืนใหญ่ได้ดีที่สุด บนเนิน 500 นี้ เต็มไปด้วยร่องรอยของการสู้รบสมัยนั้น เช่น บังเกอร์ หลุมบุคคล คูเลต ลูก ค. อาร์พีจี กระสุนปืนใหญ่ กระสุนปืนเล็ก ลูกระเบิดขว้าง เป็นต้น
![]() |
ภาพ UXO ที่มองเห็นเกลื่อนกลาดบนเนิน 500 |
ท่านรองนายก อบต.โดมประดิษฐ์ เล่าให้ฟังว่า ในทุกๆ ปี ช่วงหลังปีใหม่ ญาติของทหารผู้เสียชีวิตจะขึ้นมาทำบุญอุทิศส่วนกุศล รวมนักท่องเที่ยวด้วยแล้ว ปีละไม่ต่ำกว่า 10,000 คน ท่ามกลางพื้นที่ที่ยังเต็มไปด้วยทุ่นระเบิด และสรรพวุธระเบิดที่ยังไม่ระเบิด (UXO) ผมเห็นพื้นที่เนิน 500 แล้ว รู้สึกสังเวชใจ มีร่องรอยของความพยายามที่จะพัฒนาพื้นที่ให้เป็นพื้นที่ประวัติศาสตร์การสู้รบและพิพิธภัณฑ์สงคราม แต่ไม่สำเร็จ
เนิน 500 ยังคงเป็นแค่เนินแห่งความสูญเสียของวีรชนที่ถูกทอดทิ้งให้รกร้าง
มีแค่เพียงญาติผู้สูญเสียเท่านั้นที่ยังคงจดจำและรำลึกถึง
![]() |
บริเวณหน้าฐานอนุพงศ์ |
![]() |
อนุสรณ์วีรกรรม จ.ส.อ.สมชาย แก้วประดิษฐ์ บนยอดเนิน 500 |
อยากให้กู้ระเบิด
ที่เนิน 500 และพื้นที่บริเวณสามเหลี่ยมมรกตแห่งนี้ ในฐานข้อมูลของศูนย์ปฎิบัติการแห่งชาติ (TMAC) ระบุว่ายังคงเป็นพื้นที่อันตรายที่ได้รับยืนยันว่ามีทุ่นระเบิดอยู่ ยังไม่เคยมีการเข้าไปค้นหาเก็บกู้ทำลาย เพื่อทำให้เป็นพื้นที่ปลอดภัยเลย ด้วยเหตุนี้ ท่านนายก อบต.โดมประดิษฐ์ จึงตั้งใจพาผมไปดู เพื่อขอร้องให้ TMAC ได้ช่วยเข้าไปดำเนินการเก็บกู้ทุ่นระเบิดเพื่อให้เป็นพื้นที่ที่มีความปลอดภัย ไม่เป็นอุปสรรคต่อการพัฒนาพื้นที่ในอนาคต เพราะทุกวันนี้ ไม่มีใครกล้าเข้าไป
ศาลารวมใจ
ศาลารวมใจหรือศาลาตรีมุข เป็นศาลาที่ชาวไทย ลาว และกัมพูชา ได้ร่วมกันสร้างขึ้น ณ จุดกึ่งกลางสามเหลี่ยมมรกต เพื่อเป็นสัญลักษณ์ความสัมพันธ์ มิตรภาพ และเพื่อการเชื่อมโยงไปสู่ความร่วมมือด้านการท่องเที่ยวในอนาคต สภาพศาลาในปัจจุบันถูกทิ้งให้ชำรุดทรุดโทรม ขาดการดูแล นายก อบต.ฯ เล่าให้ฟังว่า ชาวไทย ลาว และกัมพูชา จะนัดกันมากินข้าวร่วมกันที่ศาลาแห่งนี้เดือนละ 1 ครั้ง แต่พอมี คสช. ก็เลิกไปเพราะเขาห้ามชาวไทย ส่วนชาวลาวและกัมพูชาก็มารอเก้อไป..
![]() |
ภาพศาลารวมใจหรือศาลาตรีมุข ที่ชำรุดทรุดโทรม ขาดการดูแล |
![]() |
ถ่ายภาพร่วมกันกับนายก อบต.โดมประดิษฐ์ รองนายก อบต.ฯ และทหารกัมพูชาและลาว (ผู้ชายแต่งชุดพลเรือน) ที่ศาลารวมใจ |
ความฝันร่วมกัน 3 ชาติ
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาร่วมกับองค์กรการท่องเที่ยวโลก (WTO) ได้ดำเนินการสำรวจสามเหลี่ยมมรกต ความฝันร่วม 3 ชาติ พบว่าการพัฒนาพื้นที่ต้องใช้งบลงทุนมหาศาล เพราะบริเวณนี้ยังเต็มไปด้วยทุ่นระเบิดนับล้านลูก การปักปันเขตแดนที่ยังไม่แล้วเสร็จ โครงการสนามกอล์ฟ 3 ประเทศ รีสอร์ตเชิงนิเวศ ศูนย์วัฒนธรรม 3 ชาติ รวมทั้งพิพิธภัณฑ์สงครามและการสู้รบ ล้วนต้องใช้งบประมาณจำนวนมหาศาลทั้งสิ้น และยังเสี่ยงต่อการต่อต้านของกลุ่มอนุรักษ์นิยมอีกด้วย
แต่ก่อนที่จะไปถึงฝัน สิ่งสำคัญตอนนี้ก็คือ "สามเหลี่ยมมรกตต้องปลอดจากทุ่นระเบิด" ดังนั้น TMAC จึงควรสั่งหน่วยปฏิบัติการทุ่นระเบิดด้านมนุษยธรรมที่ 3 ซึ่งรับผิดชอบพื้นที่เข้าดำเนินการเก็บกู้และทำลายทุ่นระเบิดในพื้นที่แห่งนี้เป็นลำดับแรก อย่าปล่อยให้ทุ่นระเบิดกลายเป็นอุปสรรคขัดขวางการพัฒนาพื้นที่แห่งนี้ อีกต่อไป
ในความเห็นส่วนตัวผมแล่้ว พื้นที่สามเหลี่ยมมรกต (ช่องบก) แห่งนี้จะกลายเป็นพื้นที่อีกแห่งหนึ่งที่มีความสำคัญด้านเศรษฐกิจ ด้านการท่องเที่ยว และด้านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ ถ้าทุกคน ทุกฝ่าย ทุกหน่วยงานของทั้ง 3 ประเทศ หันมาร่วมกันพัฒนาอย่างจริงจังโดยไม่มีวาระอื่นๆ ซ่อนเร้น หากเป็นเช่นนี้แล้ว "ความฝันของ นายก อบต.โดมประดิษฐ์ น่าจะเป็นจริง"
************************
ชาติชยา ศึกษิต : 15 ก.ย.2557
อ่านต่อ : รูปปั้นจ่าสมชาย : ก้าวแรกของอนุสรณ์สถานแห่งการสู้รบที่สมรภูมิช่องบก
อ่านต่อ : รูปปั้นจ่าสมชาย : ก้าวแรกของอนุสรณ์สถานแห่งการสู้รบที่สมรภูมิช่องบก
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น